بابونه آلمانی

نام گیاه: بابونه آلمانی (کامومیل)

نام علمی:Matricaria chamomilla L

بابونه آلمانی (کامومیل) از گیاهان پر مصرف در طب سنتی و صنایع داروسازی و آرایشی بهداشتی است. نام اين گياه در نوشته هاي پزشکي مربوط به دوران باستان وجود دارد و يک گیاه دارويی مهم در ایران، مصر باستان، يونان و روم بوده است.

این گیاه بومی برخی کشورهای آسیایی از جمله ایران و کشورهای اروپایی و ... است.

در حال حاضر بابونه آلمانی در تمام فارماکوپه‌هاي معتبر جهان به‌عنوان يک گياه دارويي مهم معرفي شده است و با توجه به کاربرد روزافزون آن در صنايع داروسازي، آرايشي و بهداشتي و عطرسازي و تهيه چاشني‌هاي غذايي از اهميت بسيار زيادي برخوردار است.

برخی خواص بابونه کامومیل (ستاره گیاهان دارویی)
1- ضد التهاب قوی و ضد عفونی کننده

2- آرامش بخش، ضد اضطراب و استرس و مسکن

3- ضد اسپاسم‌ گوارشی

4- مقوي‌ معده

5- ملین ملایم و مدر

6- ضد نفخ‌

7- پیشگیری و درمان زخم معده

8- اشتها آور

9- کاهنده قند خون

به‌طور کلي خواص دارويي بابونه آلمانی به‌دليل ترکيبات شيميايي ويژه اين گياه است که اين ترکيبات شامل اسانس و ترکيبات آن از جمله آزولن، آپي‌ژنين، کامازولن و بيسابولول است. گل‌ها شامل روغن فرار (اسانس)، فلاونوئيدها، مواد تلخ، کومارين، مواد موسيلاژي و تانن‌ها هستند.

بابونه را براي بي خوابي، نقرس، سياتيک، سوء‌هاضمه، اسهال، بيماري‌هاي کودکان (دردهاي دندان و تشنج)، ضدالتهاب، التيام زخم، آرام‌بخش، کندي عمل روده‌ها، يبوست و رماتيسم استفاده مي‌کنند.

از چاي بابونه براي درمان قولنج استفاده شده است. در استوني، گل‏هاي بابونه اغلب به‌صورت خوددرماني براي درمان سرماخوردگي و آنفولانزا استفاده مي‌شده است و اثر کاهش دهنده‌گی تب دارد.

بابونه مدت‌ها است به عنوان يک آرام‌بخش ملايم و عاملي جهت تسکين اختلالات گوارشي مصرف مي شود. تحقيقات جديد نشان داده که بابونه علاوه بر تسکين حالاتي نظير تحريک پذيري، اضطراب و بي خوابي، میگرن، داراي فعاليت ضد التهابي نيز مي باشد. توانايي اين گياه در کاهش التهاب و تسکين اسپاسم‌هاي روده، آن را به عنوان يک درمان مناسب براي سندرم روده تحريک‌پذير و حتی زخم‌های گوارشی و انواع عفونت داخلی مطرح کرده است.

مصرف موضعي روغن یا عصاره بابونه نيز به دليل اثرات ضد‌التهابي و تسکین دهندگی آن، در ناراحتي هاي پوستي نظير اگزما مفيد بوده و در واقع مي توان از آن به عنوان يک جايگزين براي کرم‌هاي کورتيزون استفاده نمود. همچنين در بهبود اختلال اضطراب عمومي استفاده از بابونه اثرات خوبي نشان داده است و در مطالعاتي اثر ضد سلول‌هاي سرطاني عصاره بابونه نيز گزارش شده است.

ساير مصارف و خواص بابونه
گل‏هاي تازه بابونه مي‏توانند به صورت سالاد و نوشيدني استفاده شوند. گل‏هاي خشک شده را مي‏توان به عنوان يکي از اجزاء در سوپ‏ها و سالادها براي بهبود عطر و طعم و بالابردن ارزش تغذيه‏ اي استفاده کرد. همچنين عصاره و اسانس گل بابونه براي اينکه طعم خاصي به فرآورده‏هاي غذايي شيرين، نوشيدني‏ هاي الکلي و غيرالکلي و تنباکو مي‏دهند، استفاده مي‏شوند. از آنجا که اسانس بابونه داراي اثرات ضدميکروبي است، مي‏تواند بعنوان يک پوشش بر روي محصولات مختلف غذايي استفاده شود.

اثرات آنتي‌اکسيداني طبيعي و ضدميکروبي روغن بابونه يک لوازم آرايشي ايمن بدون هيچگونه اثرات جانبي را فراهم مي کند. دهان شويه‏ ها و خميردندان‌هايي هم با استفاده از بابونه ساخته مي‏شوند. همچنين بابونه در ساير لوازم آرايشي و بهداشتي مثل کرم‏ها، پمادها، شامپوها، صابون‏ها، مواد شوينده و عطرها استفاده مي‌شود. علاوه بر اين موارد از عصاره ‏هاي برخی گونه‌های بابونه در مواردي همچون دفع پشه‌ها، کنترل بيولوژيک آفات، رنگ و بهبود لبنيات استفاده شده است.

روش های استفاده از بابونه

دمنوش بابونه (تجربه خوابی آرام و بدون استرس)

چاي بابونه يکي از محبوب‏ترين چاي‏هاي گياهي جهان است که روزانه ميليون‌ها فنجان آن مصرف مي‏ شود.

خواص:

آرام بخش اعصاب و مغز و معده و روده و تقویت آنها، اشتها آور، ادرار آور قوی، کاهنده قند خون در بیماران دیابتی و ضد تب و لرز

طرز تهیه:

يک‌ قاشق‌ چاي خوري‌ يا يک‌ تي‌بگ‌ بابونه به ازای هر لیوان آب جوش در قوری، فلاسک یا فنجان به مدت 10-5 دقیقه دم‌ گردد. سپس چای را صاف کرده و با عسل یا شکر شیرین نموده، میل نمایید. در صورت غلیظ بودن، آنرا رقیق نمایید.

توجه:

برای خانم‌های باردار و شیرده توصیه نمی‌شود و امکان ایجاد حساسیت و خارش وجود دارد.

بخور بابونه
  یکی از بخورهای مورد علاقه خانم‌ها است. زیرا برای بهبود آکنه و جوش‌های صورت مفید و خاصيت روشن و شفاف کنندگي فوق العاده‌اي دارد. از طرفی، بابونه خاصیت ضدالتهابی دارد و در کاهش التهابات صورت هم موثر است.

روش مصرف
    به دو صورت می‌توان از بخور بابونه استفاده نمود:
1- يک قاشق گياه بابونه را درون منبع مولد بخار قرارداده و سپس صورت را در برابر اين منبع مولد بخار قرار داده و پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه تماس پوست صورت با بخار، صورت‌ با آب سرد شستشو شود تا منافذ باز شدة پوست مجددا بسته شوند.
2- يک قاشق گل بابونه را همراه دو ليوان آب درون ظرفي ريخته و حرارت داده تا به جوش آيد. شعله را کم نموده و با چشمان بسته پوست صورت را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بخور داده و در نهایت صورت‌ با آب سرد شسته شود.

توجه:

اگر در اثر استفاده از بخور بابونه دچار سوزش یا قرمزی چشم و آبریزش بینی شدید، دارای حساسیت به این گیاه می‌باشید و بهتر است از ادامه استفاده از این بخور اجتناب نمایید.

موارد احتیاط مصرف:

- عوارض جانبي آن نادر بوده و به ايجاد واکنش‌هاي آلرژيک بي اهميت و قابل اغماض منجر مي شود.

- مصرف‌ بيش‌ از حد اين‌ چای براي‌ کودکان‌ ايجاد واکنش‌هاي ‌آلرژيک‌ مي‌کند.

- افرادی که دچار مشکلات ریوی و آسم، حساسیت به گیاهان خانواده بابونه و خانم های باردار و شیرده با مشورت پزشک استفاده نمایند.

مطالب مرتبط:

- پنج خاصیت دمنوش بابونه برای سلامتی